A.     Macapat Kinanti

Ø  Macapat Kinanti

·      Baris Kaping -1 duwe wolu (8) suku kata lan matine ning aksara u

·      Baris Kaping -2 duwe wolu (8) suku kata lan matine ning aksara i

·      Baris Kaping -3 duwe wolu (8) suku kata lan matine ning aksara a

·      Baris Kaping -4 duwe wolu (8) suku kata lan matine ning aksara i

·      Baris Kaping -5 duwe wolu (8) suku kata lan matine ning aksara a

·      Baris Kaping -6 duwe wolu (8) suku kata lan matine ning aksara i

Ø  Guru Gatra iku ukara (kalimat)

Ø  Larik iku baris

Ø  Pada iku bait

Ø  Guru Wilangan iku jumlah akehe wanda

Ø  Guru Dangding iku lagu

Ø  Cengkok iku cara ngelaguaken

Ø  Contoh Macapat Kinanti

Kinanti

Kabeh kudu nuntut ilmu (8-u)

Kanggo pedomane urip (8-i)

Nang dunya lan neng akhirat (8-a)

Dene ilmu dipahami (8-i)

Mula akeh keuntungane (8-a)

Lan katentreman urip (8-i)

 

B.      Kaweruh Basa

Ø  Istilah-istilah turunan ning kluarga atawa silsila :

·         Mimi-mama yaiku wong tua loro

·         Mama-mimi duwe keturunan disebute anak/lare/pecil

·         Anake anak yaiku putu

·         Anake putu yaiku buyut

·         Anake buyut yaiku canggah

·         Anake canggah yaiku wareng

·         Anake wareng yaiku udeg-udeg

·         Anake udeg-udeg yaiku gantung siwur

·         Anake gantung siwur yaiku grepak sente

C.      Paramasastra

Ø  Tembung pagawean yaiku tembung kang wis dipai imbuhan atawa disebute tembung andalan/ rimbag

·           Rimbag tanduk kriya wantah, contoe tulis dadie nulis, pacul dadie macul.

·           Rimbag tanduk, contoe karung dadie ngarungi, tangis dadie nangisi

·           Rimbag kriya, contoe tuku dadie nukuaken, jukut dadie jukutaken

D.     Nulis Carakan Aksara Jawa




E.      Niteni Arti Kamus

  

Basa Padinan

Cerbon Dermayu

Basa Bebasan

Cerbon Dermayu

Bahasa Indonesia

Awak

Badan

Tubuh/badan

Isun

Kula

Saya

Ning

Teng

Di (kata depan)

Enom

Enem

Muda

Kang

Kang/inkang

Yang

Bocah

Lare/pecil

Anak

kumpul

Kempal

Kumpul

Kali

Lepen

Sungai

Mati

Pejah/padhem

Mati/meninggal

Klambi

rasukan

Baju